Kuchnia meksykańska łączy rdzenne tradycje znane od setek lat z hiszpańskimi wpływami w ekscytujące potrawy. Jest zróżnicowana, kolorowa, ostra i smaczna, oparta na świeżych, lokalnych składnikach. Najpopularniejsze z nich to kukurydza, fasola i papryka, zwłaszcza chili. Do tego pomidory, cebula, czosnek oraz aromatyczne zioła. Poza tym podstawą meksykańskiego jedzenia są okrągłe placki z mąki kukurydzianej, czyli tortille. Wykorzystuje się je i serwuje w różnej formie oraz z różnymi składnikami, także jako samodzielne potrawy. Jedną z nich jest chilaquiles podawane z tortillami zwanymi totopos, z sosem salsa oraz dodatkami. Nasz przepis opiera się na tradycyjnym przygotowaniu.

Meksykańskie śniadanie

Chilaquiles to aromatyczne danie kuchni meksykańskiej. Jest w tym kraju typowym śniadaniem, które można kupić u ulicznych sprzedawców, a także zjeść niemal w każdej tradycyjnej restauracji. Składa się z podsmażanych tortilli kukurydzianych totopos, podawanych z salsą w postaci sosu ze świeżych, czerwonych pomidorów, cebuli, czosnku oraz papryczek chili. Jest to chilaquiles rojos. Istnieje też wersja zwana chilaquiles verdes. Salsa przygotowywana jest na bazie zielonych pomidorów tomatillo oraz zielonego chili.

W obu odmianach warzywa są opalane na wklęsłej patelni comalu. Z nich robi się salsę, do której wkładane są totopos. Zależnie od regionu mogą być duszone kilka minut w sosie. Danie podawane jest z ulubionymi dodatkami. Mogą to być jajko sadzone, ser queso fresco przypominający nasz twaróg, awokado, limonka i kolendra, a czasami mięso.

Totopos to kawałki tortilli w kształcie trójkątów, smażone lub pieczone. To chrupiące i kruche placki, rodzaj chipsów kukurydzianych. Są popularne w południowym Meksyku. Podaje się je z nie tylko z sosami salsa lub guacamole, ale też jako dodatek do zup i potraw.

Historia chilaquiles

Historia tego dania sięga czasów wczesnych Azteków, czyli cywilizacji prekolumbijskich. Powstało jako metoda na wykorzystanie starych, czerstwych tortilli. Smażone i wrzucane do sosu chili odzyskiwały swój smak. Pierwotnie, ze względu na niski koszt oraz łatwość przygotowania, było skromnym daniem z resztek, pożywieniem prostych ludzi klasy robotniczej. Wraz z odkryciem Ameryki i przybyciem Hiszpanów, chilaquiles ewoluowało. Zaczęto dodawać składniki takie jak cebula, śmietana czy ser. Danie się rozprzestrzeniało, a popularność w całym Meksyku zyskało w wieku XX, stając się narodowym daniem reprezentacyjnym. Jego spożywanie wpisuje się w tradycje rodzinne oraz specjalne uroczystości. Jest wszechstronne, więc w różnych regionach powstały różne warianty i sposoby przygotowania. Wciąż ewoluuje, dostosowując się do gustów obecnych pokoleń oraz nowych trendów w zakresie kulinariów.

Nazwa chilaquiles pochodzi z języka nahuatl. Dosłownie znaczy „włożone do chili” lub „chili i zielenina”. Język nahuatl bywa nazywany meksykańskim lub azteckim. Posługiwali się nim Aztecy, a obecnie około 1,5 mln. Meksykanów.

Ciekawostki:

W Meksyku chilaquiles to coś więcej niż tylko danie. Tradycja jego przygotowywania ma głębokie korzenie w długiej historii kuchni meksykańskiej i sięga setek lat. Odzwierciedla ewolucję tamtejszych kulinariów. Począwszy od czasów prekolumbijskich, po europejskie wpływy oraz obecne innowacje. To symbol meksykańskiej tożsamości kulturowej. Ma nawet swoją obecność w kulturze popularnej, jest bohaterem wierszy, piosenek i dzieł sztuki.

Chilaquiles jako sposób na wykorzystanie resztek jest kwintesencją meksykańskiej filozofii przyrządzania jedzenia. Chodzi o to, żeby nic się nie marnowało, ale pozostawało smaczne.