Placki ziemniaczane

Placki ziemniaczane są potrawą prostą, ale za to bardzo pożywną i smaczną. Składają się z kilku składników, czyli surowych, startych ziemniaków, jajek, cebuli, odrobiny mąki oraz przypraw. Masę nakłada się łyżką na rozgrzany tłuszcz, formując nieduże placuszki, i smaży na rumiano po obu stronach. Co ważne, powinny być podawane na gorąco zaraz po usmażeniu, żeby pozostały chrupkie z wierzchu, ale miękkie w środku. W wersji wytrawnej jako dodatek podaje się kwaśną śmietanę lub sosy, a także gulasz. Placki ziemniaczane przyrządza się też na słodko, pomijając cebulę. A podaje z cukrem, słodką śmietanką, konfiturami lub twarożkiem.

Placki z ziemniaków w różnych odmianach

Pomysł na te placki wywodzi się z Polski. Jednak w wielu krajach europejskich istnieją różne wersje placków przygotowywanych z ziemniaków. Także w Polsce spotyka się regionalne odmiany o lokalnych nazwach. Wiele z nich zostało wpisanych na Listę produktów tradycyjnych Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Na przykład pieczone na blasze, w piecu albo w piekarniku, a także robione z ziemniaków ugotowanych lub z różnymi dodatkami.

Placki ziemniaczane bywają też nazywane kartoflanymi. Regionalna nazwa na Warmii i Mazurach oraz w Wielkopolsce, która znana jest z uprawy ziemniaków to plyndze lub plendze. Słowo plyndze wywodzi się z wielkopolskiej gwary. Jest to potrawa wpisana w 2009 roku na listę produktów tradycyjnych w kategorii Gotowe dania i potrawy w województwie wielkopolskim. Same ziemniaki nazywa się tam pyrami, a na Podhalu grulami. Do XIX wieku najczęściej spotykana nazwa ogólna to kartofle, dopiero w XX wieku utrwaliła się nazwa ziemniak.

Historia ziemniaka

Ziemniaki przebyły do Europy w drugiej połowie XVI wieku z Ameryki Południowej, ale bulwy uznawano za szkodliwe. Ze względu jednak na ładne kwiaty, sklasyfikowano je jako roślinę ozdobną i hodowano w ogrodach botanicznych. Nieco później doceniono właściwości lecznicze. Dopiero po ponad 200 latach poznano ich walory kulinarne. W efekcie w XVII wieku w Anglii ziemniaki stały się rośliną uprawną. Na kontynencie rozpowszechniły się pod koniec tego wieku i stanowiły wtedy podstawę pożywienia biedniejszych krajów.

Do Polski przywiózł je król Jan III Sobieski z wyprawy pod Wiedeń w 1683 roku jako roślinę ozdobną i prezent dla swojej żony. Ponoć królowa Marysieńka hodowała je w ogrodach wilanowskich właśnie dla pięknych kwiatków. Jest to oficjalna data przyjmowana jako początek uprawy ziemniaka w naszym kraju. Jednak według niektórych źródeł, ponad 100 lat wcześniej wrocławscy aptekarze mieli docenić lecznicze właściwości tej rośliny i zaczęli ją hodować. Pod koniec XVIII ziemniaki zaczęto uprawiać na większą skalę i wykorzystywać w kuchni. Dziś stanowią podstawę kuchni polskiej.

Ciekawostki: O roli ziemniaków jako narodowego specjału w kuchni i kulturze polskiej świadczy fakt, że placki z nich w naszym kraju mają nawet swoje święto, a same ziemniaki pomnik, Dzień Placków Ziemniaczanych przypada na 13 listopada, a pomnik znajduje się w Biesiekierzu. Ponadto wielu polskich poetów w swoich dziełach pisało o kartoflach.

Proste i smaczne

Swoją popularność placki ziemniaczane zawdzięczają prostemu przygotowaniu. Ze względu na to oraz na dostępność i niski koszt składników, kiedyś były potrawą głównie niższych warstw społecznych. Pierwsze przepisy miały powstać w XVII wieku, ale rozpowszechniły się dopiero w drugiej połowie XX wieku. Dziś można je spotkać w wielu restauracjach specjalizujących się w kuchni polskiej. My oczywiście proponujemy przygotować je samodzielnie w domu.