Kuchnia hiszpańska ma swoje typowe dla niej oraz regionalne potrawy, które są znane i popularne na całym świecie. Do nich zalicza się gazpacho, czyli hiszpańska zupa, a bardziej tradycyjny chłodnik pochodzący z Andaluzji. Jest podawana na zimno i nie wymaga gotowania. Składa się z surowych warzyw, oliwy, octu oraz moczonego chleba. Swój charakterystyczny, czerwony kolor zawdzięcza pomidorom. To zdrowa oraz niskokaloryczna, ale sycąca i aromatyczna zupa. Jest przy tym pyszna oraz orzeźwiająca, więc idealnie sprawdzi się latem.

Gazpacho to w rzeczywistości chłodnik, a dokładnie jego hiszpańska wersja z pomidorami. Ta zupa ma swoje odmiany o różnych nazwach i składnikach w wielu krajach. W Polsce na przykład mamy chłodnik litewski, ale my proponujemy przenieść się do słonecznej Hiszpanii za sprawą klasycznego gazpacho andaluz. Jest proste, łatwe i tanie w przygotowaniu.

Zupa z Hiszpanii?

Gazpacho to najbardziej znana zupa hiszpańska. Za jej ojczyznę uznaje się Andaluzję, region położony na południowym krańcu Półwyspu Iberyjskiego. Prawdopodobnie podwaliny powstały tam w VIII wieku wraz z panowaniem Maurów z północnej Afryki. Przygotowywali potrawę z miąższu chleba, czosnku, octu, oliwy, wody i soli. Choć inni mówią, że jej historia może sięgać czasów Imperium Rzymskiego. Starożytni Rzymianie także jadali chleb moczony w oliwie. Być może świadczy o tym domniemane pochodzenie nazwy gazpacho. Z arabskiego słowa, które oznacza rozmoczony chleb, lub z łacińskiego „caspo”, co oznacza drobne kawałki. Nie zmienia to faktu, że ten chłodnik stał się jednym z największych symboli Hiszpanii. A także tego, że w dzisiejszej, finalnej i klasycznej wersji powstał właśnie w Andaluzji.

Gazpacho andaluz

Hiszpański chłodnik kiedyś był potrawą, którą żywili się przede wszystkim andaluzyjscy rolnicy w upalne dni podczas pracy w polu. Pierwotnie był to suchy, rozmoczony w oliwie i occie chleb. Uznawane dziś za podstawowy składnik pomidory, a także inne warzywa, zaczęto dodawać dopiero w XIX wieku. I tę datę Hiszpanie uznają za powstanie dzisiejszego chłodnika. Obecnie w różnych regionach Hiszpanii istnieją różne odmiany tej zupy. Jednak za wzorcową i najbardziej klasyczną uznaje się gazpacho andaluz. Co ciekawe, we wschodniej Andaluzji można spotkać wersję ajo blanco bez pomidorów, z białym pieczywem i migdałami.

Kuchnia hiszpańska znana jest z wykorzystywania świeżych składników wysokiej jakości. Dlatego do gazpacho najchętniej używa się warzyw dojrzewających w słońcu w pełni sezonu. Jest prostym połączeniem smaków, uzyskiwanych ze świeżych warzyw sezonowych. Wersja andaluz składa się z dojrzałych, soczystych i miękkich pomidorów, papryki, ogórków, czosnku, namoczonego chleba, octu winnego i oliwy z oliwek. Niekiedy papryka bywa palona i po zeskrobaniu czarnej skóry miksowana z pozostałymi składnikami. Warzywa są rozdrabniane, a po połączeniu składników zupę można doprawić solą i mielonym pieprzem. W dawnych czasach składniki krojono ręcznie lub ucierano w moździerzu, dziś do ich rozdrobnienia stosuje się blender lub mikser.

Hiszpański chłodnik

Jako zupę, wydawać by się mogło, że gazpacho podaje się na talerzu. Jednak w Hiszpanii jest podawane w głębokich miskach, a często w szklankach, z których pije się je jak koktajl. Zwykle jest schładzane w lodówce, bo ma przynosić ulgę w gorące dni. Gdy nie ma na to czasu, dorzuca się kostki lodu. Choć może to rozcieńczać smak zupy. Zwykle dodaje się do niej w miseczkach lub na wierzchu dodatki takie jak pokruszony chleb, grzanki, krojone warzywa, jajko, siekane zioła czy oliwę smakową.

Ciekawostki: Gazpacho w 100 g zawiera zaledwie 0,1 g tłuszczu, więc nadaje się do diety odchudzającej.

Istnieje odmiana gazpacho zwana tostado. Jest podawana na ciepło najczęściej zimą. W odróżnieniu od andaluz nie zawiera ogórków, a za to dodaje się do niej sok pomarańczowy, a niekiedy pomarańcze.